Rozwód to instytucja prawa rodzinnego, która prowadzi do formalnego zakończenia małżeństwa na mocy wyroku sądu. Wymaga wykazania, że między małżonkami doszło do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia. W postępowaniu rozwodowym sąd podejmuje decyzje nie tylko o samym rozwiązaniu małżeństwa, ale również o dalszych kwestiach, takich jak opieka nad dziećmi, alimenty oraz – w niektórych przypadkach – podział majątku wspólnego. Rozwód to procedura sformalizowana, której przebieg i skutki określają przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Przesłanki orzeczenia rozwodu
Zasadniczym warunkiem orzeczenia rozwodu jest trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Oznacza to, że między małżonkami doszło do zerwania więzi uczuciowej, fizycznej oraz gospodarczej, i że nie istnieje już perspektywa ich odbudowania. Sąd każdorazowo ocenia, czy te przesłanki zostały spełnione, oraz czy rozwód nie wpłynie negatywnie na sytuację wspólnych małoletnich dzieci. Istotne jest również to, czy orzeczenie rozwodu byłoby zgodne z zasadami współżycia społecznego.
W przypadku braku rozkładu pożycia, który ma charakter trwały, lub jeśli rozkład nie jest zupełny, sąd odmówi orzeczenia rozwodu. Nawet przy istnieniu rozkładu, rozwód nie zostanie orzeczony, jeśli mogłoby to rażąco naruszyć interes dziecka lub byłoby sprzeczne z fundamentalnymi normami społecznymi.
Rozwody z orzeczeniem o winie i bez orzekania o winie
Sąd, rozpoznając sprawę rozwodową, może ustalić winę jednego z małżonków, winę obu stron, bądź – na zgodny wniosek – odstąpić od jej ustalania. Rozwody z orzeczeniem o winie mają wpływ na dalsze roszczenia, w szczególności alimentacyjne. Małżonek niewinny może domagać się alimentów od strony uznanej za winną rozkładu pożycia, jeśli rozwód pogorszył jego sytuację materialną.
Część informacji zawartych w artykule opracowano na podstawie materiałów dostępnych w serwisie Kamw.pl.
W przypadku rozwodu bez orzekania o winie, alimenty mogą być zasądzone jedynie wtedy, gdy jeden z małżonków znajduje się w niedostatku. Decyzja o trybie prowadzenia sprawy rozwodowej wpływa zatem na dalsze relacje majątkowe stron, dlatego powinna być podjęta po dokładnym rozważeniu konsekwencji.
Alimenty i podział majątku po rozwodzie
Z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego ustaje ustawowa wspólność majątkowa małżeńska. Małżonkowie mogą dokonać podziału majątku wspólnego w drodze porozumienia lub – w razie sporu – w postępowaniu sądowym. Podział może być przeprowadzony równolegle z rozwodem, o ile nie przedłuży to istotnie postępowania. W praktyce jednak sądy często oddzielają te kwestie proceduralnie.
Sąd orzeka również o obowiązku alimentacyjnym wobec dzieci, biorąc pod uwagę usprawiedliwione potrzeby dziecka i możliwości zarobkowe rodzica. W szczególnych przypadkach alimenty mogą zostać również zasądzone na rzecz byłego małżonka. Zakres obowiązku alimentacyjnego oraz jego czas trwania zależy od rodzaju orzeczenia rozwodowego oraz sytuacji życiowej stron po rozwodzie.