W sieci coraz częściej można się natknąć na filmiki osób szepczących do mikrofonu lub malujących po mikrofonie pędzlami do makijażu. Podpisane są one literami ASMR. Co to znaczy? Na czym polegają te filmiki?
Co to jest ASMR?
ASMR (z ang. autonomous sensory meridian response) jest terminem określającym odczucia, które ludzie odczuwają, gdy oglądają stymulujące filmy lub biorą udział w innych czynnościach – zwykle wymagających osobistej uwagi. Wiele osób opisuje to uczucie jako „mrowienie” przebiegające przez tył głowy i kręgosłupa. Inni twierdzą, że uczucie jest głęboko relaksujące, a nawet może powodować, że zasypiają.
Niektórzy ludzie wątpią, czy to doświadczenie ASMR jest prawdziwe, czy tylko wynikiem środków rekreacyjnych lub wyobrażonych wrażeń. Niektórzy przypisywali to zjawisku aż do objawu samotności wśród pokolenia,, które czerpią dawkę intymności, obserwując, jak nieznajomi udają, że robią makijaż, bez konieczności interakcji z prawdziwymi ludźmi. Niektóre osoby są nawet aktywnie zniechęcane przez te wyzwalacze lub mogą nawet odczuwać niepokój.
Czy ASMR jest w ogóle prawdziwe?
W jednym badaniu z 2018 r. zarejestrowano reakcje fizjologiczne uczestników podczas oglądania filmów z „autonomous sensory meridian response”. Istniała wyraźna różnica między tymi, którzy stwierdzili, że doświadczają zjawiska, a tymi, którzy tego nie zrobili. Grupa doświadczyła zmniejszenia częstości akcji serca i wzrostu przewodności skóry, co w zasadzie oznacza niewielki wzrost pocenia się. Był to bardzo interesujący wzór ustaleń, ponieważ pokazał, że doświadczenie wywołane przez ASMR było zarówno uspokajające (pokazane przez zmniejszone tętno), jak i pobudzające (pokazane przez zwiększone przewodnictwo skóry). To sprawia, że zjawisko nie tylko różni się od zwykłego relaksu, ale także różni się od podniecenia seksualnego lub dreszczy, które pojawiają się, gdy słyszysz naprawdę dobrą piosenkę.
Naukowcy również bezpośrednio przyjrzeli się aktywności mózgu podczas ASMR. Grupa z Dartmouth College wykorzystała rezonans magnetyczny do uchwycenia tego, co dzieje się w mózgu, gdy ci, którzy doświadczają go, oglądali wyzwalające filmy. Odkryli aktywację w przyśrodkowej korze przedczołowej, zaawansowanej ewolucyjnie części mózgu związanej między innymi z samoświadomością, przetwarzaniem informacji społecznych i zachowaniami społecznymi, takimi jak uwodzenie – wśród naczelnych.
Nastąpiła także aktywacja w obszarach mózgu związana z nagrodą i pobudzeniem emocjonalnym. Naukowcy spekulują, że ten wzorzec odzwierciedla sposób, w jaki ASMR naśladuje przyjemność z zaangażowania społecznego i więzi.
Co bycie osobą doświadczającą ASMR mówi o tobie?
Czy ludzie doświadczający ASMR różnią się od innych? W badaniu z 2017 r. Porównywano prawie 300 osób z rozpoznaniem ASMR z taką samą liczbą osób, które tego nie robią. Uczestnicy badania odpowiadali na pytania dotyczące dobrze ułożonego spisu osobowości. Co ciekawe, uczestnicy doświadczający go uzyskali wyższe wyniki w zakresie otwartości na doświadczenie niż ich rówieśnicy. Jednak mieli także wyższe wyniki w kategorii neurotyczności, która jest ogólną cechą, ponieważ jest bardziej podatna na lęk i negatywne emocje. Doświadczający ASMR mieli również niższy poziom sumienności, ekstrawersji i ugodowości.
W innym niedawnym badaniu porównano również osoby doświadczające zjawiska z osobami nie doświadczającymi go pod względem uwagi. Uwaga odnosi się do bycia zakorzenionym w tu i teraz. Osoby z doświadczające zjawiska, według własnego raportu, są na ogół bardziej uważne, szczególnie ciekawie uważne, w swoim codziennym życiu.
Oczywiście nie oznacza to, że jeśli doświadczasz ASMR, jesteś zdecydowanie mniej ekstrawertyczny lub bardziej uważny niż twój przyjaciel, który tego nie robi. Odkrycia te sugerują jedynie, że przeciętnie duża grupa osób doświadczających zjawiska jest bardziej skłonna być ciekawa i otwarta na próbę nowego dziwnego jedzenia i jeść je ostrożnie, jednocześnie zadowolona z siebie.
Czy mogę doświadczyć ASMR, jeśli nie przyjdzie on naturalnie?
Trudno powiedzieć. Po prostu nie ma żadnych badań pokazujących, że można opracować ASMR ciężko nad tym pracując. To niekoniecznie oznacza, że na pewno nie da się tego zrobić. Po pierwsze, ASMR jest mimowolną reakcją fizjologiczną. Wielu z tych, którzy to mówią, twierdzi, że doświadczali go od dzieciństwa, kiedy nawet nie wiedzieli, jak spróbować.
ASMR ma również pewne podobieństwa do innych nie do poznania zjawisk percepcyjnych, takich jak synestezja. Synestezja jest doświadczeniem, w którym zmysły człowieka krzyżują się. Dzięki temu uzyskanie stymulacji w jednym sensie wyzwala doświadczenia w innym znaczeniu. Niektóre przykłady obejmują doświadczanie określonych kolorów podczas czytania liter, a nawet doświadczanie smaków podczas dotykania tekstur. To nie jest coś, czego można się nauczyć. Niektórzy badacze sugerują, że ASMR jest faktycznie formą synestezji lub przynajmniej w jakiś sposób powiązaną. W takim przypadku doświadczanie go może nie być czymś, czego można się nauczyć.
Możemy być pewni, że ASMR jest prawdziwym zjawiskiem odzwierciedlonym w aktywacji fizjologicznej i mózgu. Mamy również podgląd potencjalnych różnic osobowości między osobami doświadczającymi ASMR a tymi, które tego nie doświadczają. Jeśli nigdy wcześniej nie miałeś styczności z ASMR, sprawdź, czy reagujesz na którykolwiek z wielu wyzwalaczy chociażby na YouTube.